Istanbul

Openbaar Vervoer Istanbul

Jouw lokale TIX-gids: Pinar Tarhan

Istanbul is een enorme stad, gelegen op twee continenten met een geschat inwonersaantal van 18 miljoen mensen. Er is dan ook een grote kans dat je vast zal komen te zitten in het verkeer tijdens je bezoek. Maar gelukkig zijn er een aantal mogelijkheden om het allemaal wat soepeler te laten verlopen.

Je kunt het beste auto's, bussen en taxi's vermijden tijdens piekuren. Veerboten, zeebussen, trams en metrobussen zorgen dan voor een kortere reistijd. Maar wees niet verrast wanneer je geen plaats kunt bemachtigen, zelfs buiten de drukke uren.

Dolmusen zijn fantastische alternatieven die iets prijziger zijn, maar ervoor zorgen dat je sneller op je bestemming aankomt, en meestal zonder bijkomst van overstap op andere vervoersmiddelen. Hoewel we onze metrobussen en veerboten zeer waarderen, zul je meestal andere vormen van vervoer nodig hebben om op je eindbestemming te komen.

Auto huren in Istanbul
Omdat Istanbul veel verkeer heeft van de vroege ochtend (6.30-7.00) tot de middag, en van 16.30 tot 21.00 uur (langer als je van continenten wisselt) is het niet de meest voor de hand liggende optie om een auto te huren. Er zijn echter overal autoverhuurdiensten waarbij het aan te raden is om een auto te boeken voor je aankomt.

Istanbul is ook een stad waar je eenvoudig verloren raakt, dus ik raad het huren van een auto zeker niet aan als je de eerste keer in Istanbul bent of als je er maar even verblijft. Je wilt immers vast niet een groot deel van je verblijf in het verkeer staan.

Taxi's
Taxi's kunnen duur zijn, maar over het algemeen zijn de prijzen redelijk. Het is handig als je voldoende kleingeld meeneemt want taxichauffeurs hebben niet altijd veel wisselgeld bij zich. Het is niet vanzelfsprekend om een fooi te geven, maar ze nemen het wisselgeld graag aan als je ze dat aanbiedt.

Taxi's zijn geel gekleurd en hebben een bordje op het dak waar Taxi (of het Turkse woord Taaksi) op staat. Hoewel er meer dan genoeg taxi's in de stad rijden, wordt het steeds lastiger ze te vinden tijdens piekuren of bij slecht weer.

Het goede nieuws is dat er ook een App is genaamd BiTaksi die je naar de dichtstbijzijnde taxi stuurt. Je kunt je creditcard gebruiken om te betalen voor de taxi's die je via deze App boekt.

Minibussen
Minibussen zijn meestal blauw (ze kunnen ook beige of groen zijn in andere wijken), en je kunt overal in- en uitstappen waar je maar wilt zolang het op de route van het voertuig ligt. Je moet gewoon van tevoren even de chauffeur een seintje geven.

De tarieven liggen rond de 1.75TL en komen meestal niet boven 3TL, afhankelijk van de bestemming. Je geeft het geld contant aan de chauffeur of je kunt aan de mensen voor je vragen het geld door te geven. Je moet je bestemming aangeven als je het geld doorgeeft.

Je kunt de chauffeur vragen om je te waarschuwen als je dicht bij je bestemming komt, maar hij kan het vergeten dus het is verstandig hem er aan te herinneren pakweg vijf tot tien minuten nadat je bent ingestapt. Je kunt het ook aan medepassagiers vragen; er zullen meestal wel mensen aanwezig zijn die Engels spreken.

Het is belangrijk om de naam van je bestemming op een briefje te noteren of op je telefoon mee te nemen voor het geval jouw uitspraak niet duidelijk is. Omdat de Turkse taal letters kent die niet bestaan in het Nederlands kun je de namen misschien niet juist uitspreken. Je kunt het altijd de aan de chauffeur of aan de passagiers laten zien en ze zullen je ongetwijfeld helpen.

Vergeet niet dat Istanbul een enorme stad is, dus wees niet verrast wanneer zelfs lokale bewoners je niet kunnen helpen. In de praktijk zal er zal altijd iemand zijn die het weet, wees vooral niet verlegen om het na te vragen.

Er zijn in bijna iedere buurt wel minibussen te vinden.

Gele Dolmus (Sarı Dolmuş in het Turks)
Dolmus is een Turks woord dat "gevuld" betekend, en dolmuşen lijken op grote gele taxi's. Er kunnen meestal 8 personen in (en een chauffeur) en het plafond is niet hoog genoeg om te staan dus ze vertrekken zodra de zitplaatsen bezet zijn. Er is geen tijdschema.

Ze zijn duurder dan andere middelen van vervoer (met uitzondering van taxi's en huurauto's) maar ze zijn snel, de chauffeurs weten de meeste straten blindelings te vinden, dus zelfs wanneer je vast zit in het verkeer zullen dolmuşen de bestemming sneller bereiken dan bussen.

Er zijn verschillende gele dolmuşen voor verschillende routes, maar dit zijn de belangrijkste:

  • Nisantası-Kadıköy (vertrekt van Şakayık Straat in Nişantaşı, en dichtbij de Kadiköy Metrohalte in Kadiköy).
  • Taksim-Kadikoy (langs“AKM”, parallel aan Taksim-Bostancı minibussen)
  • Taksim-Bostancı (Minibus Yolu- Minibus Straat Route)
  • Taksim-Bostancı (Sahil Yolu-Kust Route)

Sahil en Minibus route dolmuşen parkeren naast elkaar, dus kijk goed uit voor je instapt.

Op dit moment (2015) zijn de tarieven 5,5TL voor Nisantaşı-Kadıköy en Taksim-Kadıköy, en 7TL van Taksim-Bostancı). Omdat je van continent wisselt is het tarief vast, ongeacht jouw halte.

Maar als je met een dolmuş op één continent opstapt om naar een halte op hetzelfde continent uit te stappen wisselt het tarief van halte tot halte, dus vraag de chauffeur wat de kosten zijn. Hij zal je begrijpen zolang je de halte noemt.

Dolmuses die niet wisselen van continent:

  • Besiktas – Taksim (2,20 TL)
  • Kadikoy - Bostancı (Kustroute) (tarief afhankelijk van de halte, maar meestal tussen 2,5 TL en 3,5 TLs).

Er kan een kleine meerprijs bijkomen voor je arriveert maar dat zal niet meer dan 1-2TL zijn.

Bussen
Behalve huurauto's, taxi's, gele dolmuşen en minibusjes kun je een betaalde reiskaart (genaamd Istanbulcard) kopen en deze gebruiken voor alle soorten vervoer. Er zijn machines, loketten en kiosken op de meeste haltes waar je de kaart op kunt laden. Maar zorg dat deze gevuld is voor je gaat rijden want chauffeurs accepteren geen contant geld.

Je kunt ook tijdelijke kaarten en munten kopen bij machines en kiosken maar die zijn wel duurder.

Sommige busroutes zijn erg handig, en wanneer je niet reist tijdens piekuren, kan één bus sneller zijn dan een combinatie van twee of drie vormen van vervoer, het bespaart je veel geld en moeite.

Bussen kosten 2,15TL tenzij je continenten wisselt. Dan is het dubbel tarief (4,30TL)

Metrobus (Metrobüs)
Metrobus is een speciaal type bus die een andere route neemt, omdat deze alleen aansluit bij de andere voertuigen naar en op de Bosporus brug. Het is één van de snelste (en tevens ook drukste) manieren van vervoer.

De eerste (en laatste) halte aan de Aziatische zijde is in Söğütlüçesme (op enkele bushaltes of 15-20 minuten lopen verwijderd van Kadıköy) en de eerste (laatste) halte op de Europese zijde afhankelijk van het nummer van de Metrobüs:

  • 34Z: Rijdt alleen tussen Söğütlüçesme en Zincirlikuyu (eerste halte nadat je de Bosporus Brug over bent). Je kunt vanuit hier de metro nemen of een taxi of bus.
  • 34AS: Rijdt tussen Sögütlüçeşme en Avcılar.
  • 34 BZ: Rijdt tussen Zincirlikuyu en Beylikdüzü.

Maar wijzigingen in namen en routes komen vaak voor, dus de nummers kunnen gewijzigd zijn wanneer jij gaat reizen, check dit goed voordat je op pad gaat.

Een rit kost meestal tussen 2,60TL of meer. Wanneer je uitstapt, afhankelijk van het aantal haltes dat je gepasseerd bent, kun je je de kaart invoeren bij ticket machines en ze zullen je geld teruggeven.

Dus als je bijvoorbeeld minder dan 4 haltes hebt gepasseerd tijdens je reis, zal er geld retour gestort worden op je kaart.

Metro
Er zijn een aantal metrolijnen, de Yenikapı-Haciosman lijn is het meest populair en stopt onder andere in Taksim, Osmanbey, Mecidiyekoy, Levent en Gayrettepe.

Trams
Als je met een munt betaald kost een rit 4TL. Als je een Istanbul reiskaart koopt kost een rit 2,15TL (het standaard bustarief).

De meest populaire tramlijnen zijn:

  • Kadıköy-Moda (T3): Dit is een korte rit over 2,6 km met 10 haltes. Het duurt 20 minuten en je kunt deze afstand ook te voet afleggen in 20 tot 30 minuten.
  • Kabataş-Bağcılar (T1): Deze lijn gaat over 18,5 kilometers met 31 haltes, waaronder Sultanahmet, Eminönü en Kabataş: de drie belangrijkste haltes die je waarschijnlijk zult gebruiken om de bezienswaardigheden te bezoeken.
  • Taksim-Tünel (T5) ook de nostalgische tram genaamd, deze lijn neemt je van Taksim en Tunnel (ongeveer de hele lengte van İstiklal Straat). Deze rijdt ussen 7.00 en 22.45 uur. Op zondagen vangt de eerste rit om 7.30 uur aan. De trams vertrekken ongeveer elke 20 minuten.

Zeebussen
Zeebussen zijn ook een optie, maar ze worden met name gebruikt door forensen die een grote afstand af moeten leggen, of mensen die via de zee van stad naar stad willen reizen.

De Inter-City lijnen zijn:

  • Bostancı-Kadıköy-Yenikapı-Bakırköy
  • Bostancı Kabatas
  • Bosphorus Lijn

Veerboten
Er zijn meerdere veerboot routes: Binnen Istanbul, Eiland routes en Bosporus routes:

  • Kadıköy-Beşiktaş
  • Kadıköy-Kabataş
  • Kadıköy-Eminönü
  • Üsküdar-Eminönü
  • Üsküdar-Beşiktaş
  • Haliç (Guden Hoorn)

Voor routes binnen Istanbul is het tarief 4TL (als je een munt koopt). Als je een Istanbul kaart hebt kost een rit 2,15TL. Als je daarna binnen twee uur andere veerboten neemt betaal je 1,60TL voor je eerste overstap, 1,50TL voor de tweede en 1,30TL voor de derde, vierde en vijfde transfers.

Bosporus routes:

  • Bosphorus-Bosphorus (retour)
  • Kadıköy-Sarıyer
  • Sarıyer- Anadolu Kavağı
  • Çengelköy-İstinye
  • Küçüksu- İstinye
  • Küçüksu-Beşiktaş

Eiland routes:

  • Kabataş-Kadıköy-Adalar
  • Bostancı-Adalar

Voor Eiland routes is het tarief 5TL (als je een munt koopt). Als je een Istanbul kaart hebt kost een rit 3,85TL. Als je daarna binnen twee uur andere veerboten neemt betaal je 2,85TL .

Motors
Motors zijn boten die lijken op veerboten maar ze zijn meer flexibel in de tijdschema's. Houd er rekening mee dat veerboten als veiliger worden gezien. Je kunt "motors" bij of nabij de meeste veerboot-steigers vinden.

Kabataş-Taksim Funicular Route
Er is een klein ondergronds systeem tussen Kabataş en Taksim. Een rit duurt slechts een paar minuten en kost hetzelfde als een busrit. Het is de beste manier om te reizen tussen Kabataş en Taksim. Er is een directe toegang naar deze route vanaf het Taksim metrostation. En wanneer je uitstapt in Kabataş zullen bordjes je de weg wijzen naar het volgende vervoermiddel.

Marmaray
Marmaray is een relatief nieuw onderwater systeem op rails (dat er uitziet als een metrowagon) waarmee het oversteken van continenten een hele snelle reis geworden is. Als je op de metro stapt bij Yenikapı, kun je van daaruit de Marmaray nemen naar Üsküdar of Kadiköy (Ayrılık Çeşmesi Station).

Marmaray haltes zijn Kazlıçeşme, Yenikapı, Sirkeci, Üsküdar en Ayrılık Çeşmesi. Üsküdar en Ayrılık Çeşmesi liggen aan de Aziatische zijde, de andere drie haltes liggen aan de Europese zijde.

Suggestie of feedback?